Prognoz neft narxlari: 2025-2050 yillar

Neft narxiga ta’sir qiluvchi omillar

Neft narxlari ko‘plab omillarga bog‘liq bo‘lib, asosiylari quyidagilardir:

Talab va taklif

Neft muqobil energiya manbalarining rivojlanishiga qaramay, asosiy yoqilg‘i manbai bo‘lib qolmoqda.
OPEK+ va yirik neft ishlab chiqaruvchi davlatlar (AQSh, Rossiya, Saudiya Arabistoni) qazib olishni tartibga solib, narxlarga ta’sir qiladi.
Jahon iqtisodiyotining o‘sishi yoki pasayishi neft iste’moliga bevosita ta’sir ko‘rsatadi.

Geosiyosat va mintaqaviy mojarolar

 Yaqin Sharq, Rossiya va boshqa neft qazib oluvchi hududlardagi siyosiy beqarorlik narxlarning keskin o‘zgarishiga olib kelishi mumkin.
Rossiya, Eron, Venesuela kabi yirik ishlab chiqaruvchilarga qarshi sanksiyalar neft yetkazib berishni cheklashi mumkin.

Neft zaxiralari va qazib olish

 Neft omborlarida yuqori zaxiralar mavjudligi narxga bosim o‘tkazib, uni pasaytirishi mumkin, aksincha, zaxiralarning kamayishi narxlarning oshishiga olib keladi.
Yangi konlarning rivojlanishi va qazib olish texnologiyalarining takomillashishi (slanes nefti, chuqur suv burg‘ulash) bozor muvozanatini o‘zgartirishi mumkin.

Global energetik o‘tish

 Quyosh, shamol, vodorod kabi qayta tiklanadigan energiya manbalarining rivojlanishi neft bozoriga uzoq muddatli bosim o‘tkazmoqda.
Elektromobillarning ommalashishi benzin va dizel yoqilg‘isiga bo‘lgan talabni kamaytiradi.
Ko‘plab davlatlarning ekologik tashabbuslari va iqlim siyosati qazilma yoqilg‘ilarni cheklaydi.

Moliyaviy bozorlar va AQSh dollari

 Neft dollarda sotilgani sababli, AQSh dollarining kursi o‘zgarishi narxlarga ta’sir qiladi: dollar qadrsizlanganda neft qimmatlashaadi, dollar mustahkamlanganda esa arzonlashadi.
Fond va fyuchers bozorlarida (masalan, WTI, Brent) spekulyatsiyalar narxlarning o‘zgaruvchanligini oshirishi mumkin.

Qisqa muddatli prognozlar (2025–2026-yillar)

2025-yil uchun prognoz

O‘rtacha prognozlar:

• World Bank: $72

• JP Morgan: $66

• EIA (AQSh): $67.87

• Goldman Sachs: $70–$85

2026-yil uchun prognoz

• Minimal narx: $58

• Maksimal narx: $75

• O‘rtacha narx: $61.48

Asosiy xavf omillari:

• OPEK+ tomonidan qazib olish hajmini cheklash siyosati

• AQSh va Yevropada iqtisodiy inqiroz ehtimoli

• Xitoy va Hindistonda energiyaga bo‘lgan talabning ortishi

Manbalar: World Bank, EIA, Goldman Sachs, Rigzone, AInvest, AzerNews

Uzoq muddatli prognozlar (2030–2050-yillar)

2030-yil

• OECD va World Bank: $73

• BP: $70

• IEA: $75–$80

2030-yillardagi asosiy omillar:

• Elektromobillar rivoji va benzinga talabning pasayishi

• Dekarbonizatsiya siyosati (CO₂ chiqindilarini kamaytirish)

• Yangi energiya inqirozlari yoki mojarolar ehtimoli

2040-yil

• BP va EIA: $87

• Agar neftga qaramlik saqlansa — narx $96.4 gacha ko‘tarilishi mumkin

2050-yil — rivojlanish ssenariylari:

• Optimistik: neft muhim resurs bo‘lib qoladi → narx $155 dan yuqori

• Bazaviy: gibrid energiya modeli → $91 atrofida

• Pessimistik: yashil energiyaga to‘liq o‘tish → $25–$50

Manbalar: IEA, World Bank, BP, CAPEX Trading, The Guardian, S&P Global

Ekspertlar fikri

• Goldman Sachs: "2025–2030-yillarda neft narxlari rivojlanayotgan davlatlardagi talab o‘sishi va iqlim siyosati bosimi ostida bo‘ladi. Narx oralig‘i: $70–$85."

• JP Morgan: "2025-yil uchun prognozni $66 gacha tushirdik, lekin geosiyosiy tanglik bo‘lsa — narx $80 dan yuqorilashi mumkin."

• Bloomberg Energy: "Yashil energiyaga o‘tish jadal kechmoqda. Ayni tendensiya saqlansa, 2040-yilgacha neft $50 gacha arzonlashadi."

• BP: "2050-yilga borib talab pasayadi, biroq neft energiya balansida qoladi. Narx barqaror $60–$90 bo‘ladi."

Manbalar: Goldman Sachs, JP Morgan, Bloomberg, BP

Xulosa

• Yaqin ikki yilda (2025–2026) neft bozori yuqori o‘zgaruvchan bo‘lib qoladi: narxlar $60–$75 oralig‘ida bo‘lishi mumkin.

• Uzoq muddatli istiqbolda ikki asosiy ssenariy mavjud:

1. Neft asosiy resurs bo‘lib qoladi → narx $150–$155 gacha ko‘tariladi

2. Tezkor energiya o‘zgarishi → narx $25–$50 gacha tushadi

• Asosiy omillar: yashil energiya va neft o‘rtasidagi muvozanat, texnologik innovatsiyalar, global ekologik siyosat va Osiyo iqtisodiyoti o‘sishi.

Mas’uliyatdan voz kechish: Ushbu prognoz faqat axborot maqsadida taqdim etilgan bo‘lib, investitsiya tavsiyasi hisoblanmaydi. Ushbu ma’lumotlarga asoslanib qabul qilingan moliyaviy qarorlar uchun javobgarlik olmaymiz. Investitsiya qilishdan oldin mustaqil tadqiqot o‘tkazing va yo‘qotishga tayyor bo‘lgan mablag‘dan ortiq xavfga kirmang.